W poprzednim artykule dowiedzieliśmy się o co warto zapytać oraz co należy zrobić, aby jak najlepiej przygotować się do kalkulacji oraz przygotowania przewozu ładunku nienormatywnego. Dziś odpowiemy sobie na pytanie w jaki sposób zabezpieczać ładunek, jakie dokumenty są potrzebne do transportu oraz jakie są kary za nieprzestrzeganie przepisów.

Zabezpieczenie ładunku w procesie transportowym odgrywa bardzo ważną rolę. Mocowanie to utrwalanie jego położenia na nadwoziu, zabezpieczające ładunek przed przesunięciem lub przewróceniem. Źle zabezpieczenie ładunku stanowi realne niebezpieczeństwo zagrażające wszystkim uczestnikom ruchu drogowego.

Metody mocowania ładunków

Ze względu na wymiary i wagę ładunków w przewozach nienormatywnych stosuje się następujące metody mocowania ładunków:

• Podparciowa
• Odciągowa
• Dociskowa
• Mieszania

Metoda podparciowa jest inaczej zwana metodą blokowania. Polega ona bowiem na zablokowaniu ładunku przed możliwością jego przemieszczenia się za pomocą klinów i innego rodzaju barier oporowych. Przy tej metodzie często są wykorzystywane specjalnie przygotowane kołyski w kształcie wnęk trójkątnych bądź trapezowych.

Metoda odciągowa jest inaczej zwana metodą kształtową. Polega ona na utrzymaniu ładunku w miejscu w momencie, gdy pod działaniem sił bezwładności mógłby się on przemieścić. W tej metodzie wykorzystywane są odciągi, którymi mogą być liny, łańcuchy lub pasy. Zastosowanie tych metod wymaga wyliczenia sił niezbędnych do utrzymania ładunku w pozycji nieruchomej i przeliczenia ich na ilość pasów bądź wytrzymałość odciągów. Aby umożliwić szybkie obliczanie wielkości można skorzystać z tablic lub szablonów obliczeniowych.

Metoda dociskowa polega na zastosowaniu pasów napinających i dociskających ładunek do podłogi skrzyni ładunkowej pojazdu. Im większy nacisk na ładunek tym większa będzie siła tarcia pomiędzy ładunkiem a podłogą pojazdu, przez co musi wystąpić większa siła bezwładności, aby ładunek mógł się przemieścić. Wielkość siły tarcia jest uzależniona od ilości wykorzystanych pasów. Chcąc zmniejszyć ilość pasów mocujących pod ładunek należy podłożyć maty gumowe o dużym współczynniku tarcia.

Metoda mieszana polega na zastosowaniu kilku metoda mocowania jednocześnie.

Czym możemy zabezpieczać ładunek?

Elementy używane do mocowania ładunku:

• Pasy
• Maty
• Kliny
• Odciągi łańcuchowe
• Odciągi linowe

Pasy stosowane są do mocowania ładunków za pomocą docisku ładunku do podłogi platformy w celu zwiększenia sił tarcia lub odciągów. Są one zbudowane z jedno lub dwuczęściowej taśmy, haków i napinacza. Pasy z taśmą jednoczęściową stosowane są do mocowania pętlowego, natomiast  z taśmą dwuczęściową stosowane są do kotwiczenia oraz opasania ładunków. Pasy z taśmą dwuczęściową są zakończone hakami lub oczkami. Elementy te służą do zaczepienia pasa o ładunek oraz o uchwyty mocujące w nadwoziu. Hak w miejscu zaczepienia powinien mieć swobodę ruchu, aby podczas napinania pasa mógł ustawić się wzdłuż jego taśmy. Napinanie pasa mocującego jest mechanizmem do ręcznego napięcia taśmy pasa.

Maty stosowane do unieruchamiania ładunku na podłożu poprzez zmniejszenie siły tarcia są wykonane najczęściej ze specjalnego tworzywa. W zależności od producenta współczynnik tarcia może się różnić – najczęściej stosowane maty charakteryzują się współczynnikiem wynoszącym 0,6. Przed użyciem maty w przypadku przewozu ładunku, z którego może wyciekać ciecz lub olej należy sprawdzić dane producenta w zakresie właściwości sorpcyjnych maty.

Kliny są stosowane do zabezpieczania ładunków walcowym przed toczeniem po podłodze nadwozie. Podkładane są także pod koła przewożonych pojazdów. Wysokość klina powinna być dostosowana do wysokości ładunku, tak aby ładunek nie przetoczył się przez blokujący go klin.

Odciągi łańcuchowe i linowe stosowane są do mocowania ciężkich ładunków, a także tam gdzie pasy mocującej nie mogę być używane ze względu na możliwość ich uszkodzenia ze względu na przetarcia czy przecięcia. Odciąg łańcuchowy z napinaczem śrubowym jest zakończony hakami, które służą do skrócenia czynnej długości łańcucha. Napinacz jest wyposażony w mechanizm zapadkowy, który ułatwia obracanie napinacza dźwignią. Wytrzymałość łańcucha zależy od średnicy drutu, z jakiego są wykonane ogniwa oraz od jakości zastosowanego materiału.

W przypadku wyżej wymienionych elementów należy zwracać uwagę, aby posiadały one atesty.

Dokumentacja związana z przewozem

W przewozach nienormatywnych wymagana dokumentacja nie różni się od tej wymaganej przy standardowych przewozach (prawo jazdy, karta kierowcy, dowody rejestracyjne, ubezpieczenia pojazdów, dokumenty potwierdzające przewóz – krajowy bądź międzynarodowy list przewozowy). W przypadku transportów poza granice Unii Europejskiej niezbędne są również dokumenty celne, w zależności od rodzaju odprawy.

W dokumentacji związanej z transportem ponadgabarytów należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby posiadać zezwolenie odpowiedniej kategorii. Do zezwolenia wymagane może być również dostarczenie rysunku ładunku z zaznaczonymi miejscami haczenia oraz środkiem ciężkości. W zależności od rodzaju transportu należy posiadać przygotowaną instrukcję załadunkową/rozładunkową od ubezpieczyciela. Zdarza się, że jego obecność jest wymagana przy tych czynnościach.

Kary za nieprzestrzeganie przepisów

Kary związane z nieprzestrzeganie przepisów w przypadku przewozu ładunków nienormatywnych w transporcie drogowym są związane z kategoriami zezwoleń wydanymi przez odpowiednie organy i instytucje.

Najczęściej są stosowane kary pieniężne, nakładane w drodze decyzji administracyjnej, które są sformułowane na podstawie art. 140aa Ustawy Prawo o ruchu drogowym. Decyzje administracyjne są podejmowane na miejscu przeprowadzanej kontroli przez właściwy organ Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Straży Granicznej, Służby Celnej lub zarządcy drogi.

Wysokość kar pieniężnych ze względu na rodzaj zezwolenia przedstawia poniższa tabela.

źródło: GDDKiA

Od decyzji o wymierzeniu kary pieniężnej przysługuje odwołanie do organu nadrzędnego w stosunku do organu, który tę karę wymierzył w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Kary pieniężne przekazywane są do budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub na wyodrębniony rachunek bankowy GDDKiA.